Als doener van Actief Werkt! ben je waarschijnlijk gewoon het liefst actief aan het werk. Maar, bij het verrichten van arbeid hoort ook een hele administratieve papierwinkel. Het meeste papier komt voor de rekening van een werkgever, maar van sommige documenten is het toch handig dat je weet wat erin staat. De CAO is zo'n belangrijk document. Informeer jezelf en test je kennis over CAO's met onze quiz.
Wat weet jij al van CAO's?
Nu ben jij aan zet! In 8 vragen kun je erachter komen hoeveel je al van CAO's weet. Vind je het lastig? Dan kun je ook een kijkje nemen bij de tekst onder deze quiz. Daar geven we namelijk uitgebreid uitleg over CAO's. Succes!
Riddle voor ActiefWerkt!
Wat is een CAO?
Een CAO staat voor een collectieve arbeidsovereenkomst die gesloten wordt tussen werkgevers/werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties (vakbonden, een vereniging van werknemers). Een CAO is dus voor meerdere mensen geldig. Alles wat in een CAO staat, werkt door in de individuele arbeidsovereenkomst die jij met je werkgever aangaat.
Een arbeidsovereenkomst is bijna altijd ondergeschikt aan een CAO, maar er zijn uitzonderingen. Een bedrijf mag er natuurlijk altijd voor kiezen om gunstigere bepalingen in de arbeidsovereenkomst te zetten dan wat er in de CAO staat. Maar andersom mag dat niet. Oftewel: een nadeligere arbeidsovereenkomst ten opzichte van de CAO mag niet.
Het ontstaan van de CAO
Vroeger waren er geen vakbonden en geen regels die arbeiders beschermden. De baas van een bedrijf maakte individuele afspraken die alleen voor dat bedrijf golden. Van werknemers kon zo misbruik gemaakt worden, doordat bijvoorbeeld overuren niet uitbetaald werden en het loon te laag was.
Toen de arbeiders zich gingen verzamelen en verenigen in vakbonden kwam er steeds meer protest tegen lange werktijden en lage lonen. Om gemeenschappelijk eerlijke afspraken te kunnen maken is de CAO ontstaan. In Nederland was de bouw- en de diamantindustrie in Amsterdam waarschijnlijk de eerste sector waar tariefafspraken en arbeidsregelingen gemaakt werden. Dit was in 1894.
Dat er geen CAO is, is tegenwoordig zeldzaam. Al komt het nog wel voor. Als er bij een sector of beroep geen CAO van kracht is, dan gelden de algemene regels van de arbeidswetgeving. Voor werknemers pakt die wetgeving meestal ongunstiger uit dan wanneer er onderhandeld is over een CAO.
Wat staat er in een CAO?
In een CAO staat onder meer hoe hoog het loon is, wat de betaling bij overwerk is, hoelang een proeftijd duurt, hoelang de opzegtermijn is, welke pensioenregels er gelden en hoeveel vakantiedagen per jaar opgenomen mogen worden. Kortom: de CAO is een pakketje van praktische afspraken die voor een hele grote groep mensen gelden. Die afspraken mogen niet afwijken van wat er in de wet staat.